Η ψυχική υγεία στο επίκεντρο της στρατηγικής των οργανισμών

Άρθρο της Τατιάνας Τούντα, CEO Hellas EAP στο Workforce by HR Professional:
Αφιέρωμα Παγκόσμια Ημέρα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία.

28 Απριλίου 2021

Μια άλλη παγκόσμια πανδημία αναπτύσσεται σιωπηλά εδώ και μήνες, με μια κρίση της ψυχικής υγείας να θεωρείται βέβαιη στα επόμενα χρόνια»

H πανδημία covid-19 έριξε φως στα θέματα ψυχικής υγείας, όπως ποτέ άλλοτε. Οι συνθήκες που βιώνουμε δημιούργησαν ένα περιβάλλον που είτε επιδείνωσε, για ορισμένους εργαζόμενους, ζητήματα ψυχικής υγείας που προϋπήρχαν, είτε αύξησε για άλλους τα επίπεδα στρες σε πολύ υψηλά ή/και επικίνδυνα επίπεδα. Οι νέες συνθήκες εργασίας, οι αυξημένες υποχρεώσεις στην οικογένεια και ο ταυτόχρονος χειρισμός των «διαφορετικών» απαιτήσεων εργασίας και σπιτιού, το παρατεταμένο άγχος της απομόνωσης και της αβεβαιότητας, το έντονο στρες για την υγεία και την ασφάλεια, είναι μερικές από τις συνθήκες που επηρεάζουν και επιβαρύνουν καθημερινά την ευεξία και ψυχική υγεία των εργαζόμενων. Σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά την έναρξη της πανδημίας, οι εργαζόμενοι ζουν σε ένα μόνιμο στρες, βιώνουν αισθήματα μοναξιάς και κατάθλιψης και δηλώνουν εξαντλημένοι. Μια άλλη παγκόσμια πανδημία αναπτύσσεται σιωπηλά εδώ και μήνες, με μια κρίση της ψυχικής υγείας να θεωρείται από τους ειδικούς σχεδόν βέβαιη στα επόμενα χρόνια.

Ήδη από την προηγούμενη χρονιά πολλοί οργανισμοί έθεσαν ως βασική προτεραιότητα τους, τη φροντίδα της ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο.  Κάποιοι άλλοι είχαν ήδη ως μέρος της στρατηγικής τους την υποστήριξη της ψυχικής υγείας, εδώ και αρκετά χρόνια.  Αυτοί οι οργανισμοί τοποθέτησαν και συνεχίζουν να τοποθετούν ψηλά τον πήχη στην υποστήριξη και ασφάλεια των εργαζομένων. Ωστόσο, αποτελούν μόνο ένα μέρος της διευρυμένης αλλαγής που πρέπει επιτευχθεί. Κύριος στόχος σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στην ελληνική αγορά, είναι όλες οι επιχειρήσεις  να «αγκαλιάσουν» την φροντίδα της ευεξίας και της ψυχικής υγείας των εργαζομένων και να πορευθούν στα χρόνια που έρχονται, έχοντας την ψυχική υγεία στην κορυφή της ατζέντας και στρατηγικής τους.

Κάποια θέματα τα οποία πρέπει να λάβουν υπόψη τους οι οργανισμοί,  στο παρόν και στο μέλλον, καθώς χτίζουν την στρατηγική τους γύρω από τα θέματα ψυχικής υγείας είναι:

  • Η φροντίδα της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, τόσο η σωματική όσο και η ψυχική, αποτελούν μια μόνιμη, και όχι περιστασιακή ευθύνη των οργανισμών και συνδέεται άμεσα με τη βιωσιμότητα τους.
  • Όπως και στη σωματική, έτσι και στην ψυχική υγεία, η υποστήριξη πρέπει να είναι άμεση. Άρα, ο οργανισμός είναι σημαντικό να δίνει τη δυνατότητα στους εργαζόμενους, της 24ωρης, εμπιστευτικής και ανώνυμης πρόσβασης σε εξειδικευμένους συμβούλους ψυχικής υγείας, στηv περίπτωση μιας κρίσης ή για όποτε εκείνοι χρειαστούν ή επιλέξουν να υποστηριχθούν.
  • Το κυριότερο μέρος της στρατηγικής είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι. Είναι επομένως σημαντικό να βρούμε το χρόνο να μιλήσουμε μαζί τους και να τους ακούσουμε, να αφουγκραστούμε τις πραγματικές τους ανάγκες και να κατανοήσουμε τι θα ήταν αυτό που θα τους προσέφερε στοχευμένη στήριξη. Μπορεί να μην έχουμε πάντα τη δυνατότητα να ανταποκριθούμε σε όλες τις ανάγκες, αλλά είναι σπουδαίο το να μπορούμε να έχουμε μια καθαρή εικόνα της κατάστασης που βιώνουν.
  • Η ψυχική υγεία υπήρξε ένα θέμα ταμπού για πάρα πολλά χρόνια στο χώρο εργασίας, με τους εργαζόμενους να ανησυχούν για το στιγματισμό τους. Η πανδημία covid-19 άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε την ψυχική υγεία, καθώς δημιούργησε ένα «κοινά αποδεκτό» λόγο αναζήτησης υποστήριξης για θέματα ψυχικής υγείας και «απελευθέρωσε» τους εργαζόμενους εκείνους που δίσταζαν να ζητήσουν βοήθεια. Η συνεχής, επομένως, ευαισθητοποίηση, ενημέρωση και εκπαίδευση πρέπει να αποτελούν βασικό στοιχείο της στρατηγικής των οργανισμών, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο και στη μείωση/εξάλειψη του στίγματος αλλά και στην ενίσχυση της δέσμευσης των εργαζομένων.
  • Η έμφαση στη πρόληψη, και όχι μόνο η εκ των υστέρων αντίδραση, αλλά και η ανάλυση και γνώση των προκλήσεων ψυχικής υγείας που σχετίζονται με την εργασία, θα αποτελέσουν το πραγματικό κλειδί για τη διαχείριση της κρίσης της ψυχικής υγείας που έπεται.

Οι προκλήσεις που οι οργανισμοί πρέπει να διαχειριστούν στο επόμενο διάστημα – και σε συνδυασμό με τις αλλαγές που θα επέλθουν σε  όλα τα επίπεδα (οικονομικό, εργασιακό, οργανωσιακό, κ.α.) – για να μπορέσουν να φροντίσουν  αποτελεσματικά την ευεξία και ψυχική υγεία των εργαζομένων, είναι πολλές. Και εάν το κάνουν σωστά, θα μπορέσουν όχι μόνο να επιβιώσουν, αλλά και να βγουν από την κρίση, ίσως, ισχυρότεροι από πριν.