Τα EAP αποτελούν μια διαχρονική και απαραίτητη στρατηγική επιλογή στην φροντίδα της ψυχικής υγείας των εργαζομένων και όχι μια περιστασιακή δράση. Το να αρνείται ένας οργανισμός τη διαχρονική φροντίδα της ψυχικής υγείας των εργαζομένων του είναι σαν να αρνείται ότι οι άνθρωποι έχουν συναισθήματα.

Σε αντίθεση με τις σοβαρές και πρωτόγνωρες δυσκολίες που το 2020 έφερε στην επιφάνεια, η δυ­νατότητα να μιλάμε όλο και πιο ανοιχτά για τα θέματα ψυχικής υγείας, συγκαταλέγε­ται στα λίγα θετικά αυτής της χρονιάς. Οι συνθήκες που διαμορφώθηκαν έδωσαν τη δυνατότητα σε περισσότερους ανθρώπους να αισθανθούν ότι έχουν το δικαίωμα να συζητούν τα θέματα ψυχικής υγείας που τους απασχολούν. Το σημαντικότερο, όμως, συμπέρασμα είναι πως όταν αναφερόμα­στε σε θέματα ψυχικής υγείας δεν ανα­φερόμαστε μόνο στα πιο δύσκολα ψυχικά νοσήματα αλλά και στην ευεξία και στις καθημερινές δυσκολίες που επηρεάζουν τα επίπεδα τους στρες που βιώνουμε.

Μια ακόμα σημαντική αλλαγή για την χώ­ρα μας είναι ότι το 2020 βοήθησε περισ­σότερους οργανισμούς στο να αρχίσουν να αναγνωρίζουν τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η κακή ψυχική υγεία στην αποτελε­σματικότητα και στην παραγωγικότητα των εργαζομένων, αλλά και στην βιωσιμότητα των ίδιων των οργανισμών.

Ένας, λοιπόν, από τους πλέον διαδεδομέ­νους τρόπους διαφύλαξης της ψυχικής υγείας και της ευεξίας των εργαζομένων είναι η εφαρμογή των EAP και η προ­σφορά τους ως παροχή από τον ίδιο τον οργανισμό, στους εργαζόμενους και στις οικογένειές τους. Τα EAP ανταποκρίνονται εδώ και χρόνια με επιτυχία στις διάφορες προκλήσεις στα θέματα ψυχικής υγείας που παρουσιάζονται στον εργασιακό χώ­ρο. Ωστόσο, είναι η πανδημία Covid-19 που έχει οδηγήσει στη ραγδαία αύξηση της υιοθέτησης τέτοιων προγραμμάτων. Για τους οργανισμούς που ήδη προσέφεραν τα EAP προγράμματα, το επίκεντρο της προσπάθειας είναι να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι γνωρίζουν για τις συγκεκρι­μένες υπηρεσίες που έχουν στη διάθεσή τους και ότι ενθαρρύνονται διαρκώς από τον οργανισμό να κάνουν χρήση των υπη­ρεσιών όταν αισθάνονται την ανάγκη. Για αρκετούς από τους οργανισμούς που δεν παρείχαν τέτοιου είδους προγράμματα, πα­ρατηρήθηκε άμεση αντίδραση και ένταξη των EAP προγραμμάτων στην στρατηγική τους, αναγνωρίζοντας τα ως βασική προ­τεραιότητα και εξαιρετικής κρισιμότητας. Το επόμενο μεγάλο στοίχημα είναι να γίνει κατανοητό ότι η πρόληψη και η φροντίδα της ψυχικής υγείας αποτελεί μια μόνιμη στρατηγική επιλογή και όχι μια περιστα­σιακή δράση, επειδή βρισκόμαστε εν μέ­σω μιας πανδημίας. Η διαχρονική παροχή των προγραμμάτων EAP προϋποθέτει ότι οι οργανισμοί αντιλαμβάνονται τον τρόπο με τον οποίο αυτά λειτουργούν και έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες από την εφαρμο­γή τους, καθώς υπάρχουν ακόμα αρκετές  εσφαλμένες αντιλήψεις σχετικά με τα EAP.

Ο Covid-19 οδήγησε στην αφύπνιση των οργανισμών, παγκοσμίως, σε θέματα ψυχικής υγείας και στην ραγδαία υιοθέτηση ΕΑΡ προγραμμάτων

Αρχικά, υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη ότι τα EAP διατίθενται κυρίως ή αποκλει­στικά ως υπηρεσίες διαχείρισης και υπο­στήριξης κρίσεων. Πράγματι, η αντιμετώπι­ση κρίσεων αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για αυτά τα προγράμματα, αλλά τα σύγχρονα EAP είναι κυρίως προγράμματα ολιστικής υποστήριξης της ψυχικής υγείας, ευεξίας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας, μέσω ολιστικών, εξειδικευμένων και καινοτόμων υπηρεσιών. Παράλληλα είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα EAP λειτουργούν πε­ρίπου με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν τα ιατροφαρμακευτικά προγράμματα. Οι οργανισμοί «ασφαλίζουν» όλους τους ερ­γαζόμενους, δίνοντάς τους τη δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε περίπτωση ανάγκης. Η δε χρήση τους αυξάνεται σταδιακά σε βάθος χρόνου καθώς χτίζεται η εμπιστοσύνη ανάμεσα στους εξυπηρετούμενους και τον πάροχο των EAP προγραμμάτων.

Η στενή συνεργασία του οργανισμού με τον πάροχο των EAP για την ανάπτυξη μιας στρατηγικής διαρκούς προώθησης και ενός σχεδίου επικοινωνίας των EAP προ­γραμμάτων, διασφαλίζει ότι παρέχεται αξία που ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ερ­γαζομένων. Τέλος, η διαχρονική δέσμευση της Διοίκησης, η οποία πρέπει να λειτουρ­γεί με υποστηρικτικό και ενισχυτικό τρόπο προς αυτά τα προγράμματα, ενθαρρύνει τη χρήση τους από όλον τον πληθυσμό.

Καθώς βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σημείο, που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο ύπαρξης και λειτουργίας των οργα­νισμών στα επόμενα χρόνια, το να αρνού­μαστε τη φροντίδα της ψυχικής υγείας των εργαζομένων, είναι σαν να αρνούμαστε την ύπαρξη των ανθρώπινων συναισθημάτων, που επηρεάζουν την καθημερινή μας λει­τουργικότητα.

Τατιάνα Τούντα
CEO Hellas EAP